DRUKUJ
2017-03-26

Kodeks etyki nauczyciela

Kodeks Etyki Nauczycielskiej

 

„ Być człowiekiem to znaczy posiadać kryształową moralność, nieograniczoną tolerancyjność, do pasji posuniętą pracowitość, dążyć do ciągłego uzupełniania swojego wykształcenia i pomagać innym.”

Janusz Korczak

 

Preambuła

Kodeks Etyki Nauczycielskiej jest wezwaniem do wszystkich nauczycieli, aby w życiu i pracy zawodowej kierowali się zasadami moralnymi, prawdą i dobrem. Z powołaniem nauczyciela wiąże się nierozerwalnie rola wychowawcy toteż niniejszy Kodeks stanowi zapis zasad moralnych i etycznych, którymi powinny kierować się wszystkie osoby odpowiedzialne za proces kształtowania osobowości wychowanków i uczniów.

Etyka zawodu nauczyciela dotyczy postawy nauczyciela, jego kultury, osobistej odpowiedzialności, wrażliwości, samokrytycyzmu, uczciwości, hierarchii wartości, światopoglądu, wiedzy i kompetencji.

 

 

Zasady ogólne etyki nauczycielskiej

1. Nauczyciel powinien stanowić wzór osobowości prawej i szlachetnej, wrażliwej i odpowiedzialnej, o postawie otwartej na drugiego człowieka.

2. Podstawowym zadaniem nauczyciela jest troska o dobro ucznia.

3. Nauczyciel uczciwie i rzetelnie przekazuje wiedzę zgodną z prawdą.

4. Nauczyciel szanuje godność ucznia w procesie kształcenia i wychowania.

5. Nauczyciel szanuje autonomię ucznia oraz jego rodziny.

6. Nauczyciel jest tolerancyjny wobec innych przekonań religijnych i światopoglądów, respektujących ład społeczny i moralny.

7. Nauczyciel w duchu prawdy uczy zasad współżycia społecznego i miłości Ojczyzny.

8. Nauczyciel wprowadza ucznia w dziedzictwo kulturowe

narodu polskiego oraz uczy poszanowania kultury innych narodów.

9. Nauczyciel uczy kultury współżycia ze światem przyrody.

10. Nauczyciel, kierując się dobrem ucznia, wybiera odpowiednie metody, formy oraz środki nauczania i wychowania, stosuje obiektywne kryteria oceny z uwzględnieniem zasady indywidualizacji.

11. Powinnością moralną nauczyciela jest stałe podnoszenie swych kwalifikacji zawodowych.

12. Nauczyciela obowiązuje tajemnica zawodowa.

 

Zasady szczegółowe etyki nauczycielskiej

A) Nauczyciel wobec ucznia

1. Nauczyciel szanuje godność ucznia jako osoby: akceptuje go, uznaje jego prawa, rozwija samodzielność myślenia i refleksyjność oraz pozwala mu wyrażać własne poglądy.

2. Nauczyciel troszczy się o wszechstronny i harmonijny rozwój ucznia w sferze intelektualnej, duchowej, moralnej, estetycznej, fizycznej oraz społecznej.

3. Nauczyciel traktuje indywidualnie każdego ucznia, starając się rozumieć i wspomagać jego możliwości i potrzeby.

4. Nauczyciel poprzez działania pedagogiczne i własną postawę wspomaga ucznia w procesie integralnego rozwoju i doskonalenia oraz czyni ich współuczestnikami i współtwórcami tego procesu.

5. Nauczyciel pobudza ucznia do odkrywania wewnętrznych źródeł jego twórczych możliwości i zdolności oraz inspiruje i pomaga w poszukiwaniu i wyborze tego, co dobre dla jego rozwoju i doskonalenia osobowego.

6. Nauczyciel wychowuje ucznia do odpowiedzialności za własne czyny i ponoszenia konsekwencji dokonanych wyborów.

7. Nauczyciel uczy zasad kultury osobistej.

8. Nauczyciel wychowuje swoich uczniów w duchu współdziałania i współżycia w grupie oraz w zespole, ucząc jednocześnie poszanowania zasad szlachetnego współzawodnictwa.

9. Stosunek nauczyciela do ucznia powinna cechować życzliwość, wyrozumiałość i cierpliwość, a jednocześnie konsekwencja w stosowaniu ustalonych kryteriów wymagań.

10. Nauczyciela obowiązuje obiektywizm, sprawiedliwość, bezinteresowność i szacunek w traktowaniu i ocenie każdego ucznia bez względu na okoliczności.

11. Nauczyciela obowiązują poprawne relacje interpersonalne z uczniami i ich rodzicami.

12. Nauczyciel nie wykorzystuje dla własnych korzyści swojej pozycji zawodowej w

stosunku do uczniów i ich rodziców. Nie wolno mu stosować wobec uczniów wyzwisk,

drwin, ośmieszania, kar cielesnych, szantażu lub nacisku psychicznego.

13. Nauczycielowi nie wolno rozpowszechniać negatywnych informacji o uczniu i jego

środowisku  rodzinnym ani ujawniać powierzonych mu w zaufaniu tajemnic, z wyjątkiem sytuacji wyższej konieczności, gdy:

a)      zachowanie tajemnicy może prowadzić w przyszłości do poważnego zagrożenia czyjegoś bezpieczeństwa lub innych dóbr osobistych,

b)      zachowanie tajemnicy może doprowadzić w przyszłości do naruszenia prawa,

c)      ujawnienie poufnych informacji osobom trzecim jest niezbędne dla zapewnienia odpowiedniej skuteczności oddziaływań dydaktyczno – wychowawczych,

d)     ujawnienie poufnych informacji osobom trzecim umożliwi świadczenie uczniowi niezbędnej mu pomocy profesjonalnej.

 

B) Nauczyciel wobec pracowników Zespołu Szkół Specjalnych

1. Nauczyciel wraz z nadzorem pedagogicznym i innymi pracownikami  powinien tworzyć zespół ludzi wspomagających się w realizacji wspólnego celu, jakim jest nauczanie i wychowanie. Tworzenie grup nacisku dla obrony własnych korzyści jest niemoralne.

2. Nauczycieli powinny łączyć więzy koleżeństwa, współpracy, pedagogicznej

solidarności i szlachetnego współzawodnictwa.

3. Nauczyciel doświadczony winien otoczyć opieką nauczycieli rozpoczynających

pracę, służąc im radą i pomocą. Nauczyciel młodszy winien okazywać szacunek i

uznanie kolegom z dłuższym stażem pracy.

4. Nauczyciel nie powinien podważać autorytetu innych nauczycieli i innych pracowników. Wszelkie uwagi o dostrzeżonych błędach w ich postępowaniu powinien najpierw przekazać bezpośrednio zainteresowanym.

5. Nauczyciel zobowiązany jest do nierozpowszechniania informacji z posiedzeń rad

pedagogicznych.

6. Nauczyciel nie może przejawiać żadnej formy przemocy psychicznej, fizycznej, emocjonalnej i działań dyskryminacyjnych w stosunku do innych pracowników.

 

C) Nauczyciel wobec swoich praw i obowiązków

1. Moralnym obowiązkiem nauczyciela jest sumienne i rzetelne wykonywanie swych

zadań dydaktycznych i wychowawczych.

2. Nauczyciel, mając prawo do godziwego wynagrodzenia, nie uzależnia od niego jakości swej pracy.

3. Nauczyciel nieustannie pracuje nad swym wszechstronnym rozwojem.

4. Nauczyciel, doceniając rangę i doniosłość swojej społecznej roli, dąży do moralnej

naprawy i rozwoju narodu polskiego oraz całego społeczeństwa.

5. Nauczyciela powinna cechować wysoka kultura osobista, a zwłaszcza kultura języka ojczystego.

6. Nauczyciel ma prawo do rzetelnej, zgodnej z prawdą, obiektywnej, uzasadnionej

merytorycznie oceny swojej pracy. Ujemna opinia o pracy nauczyciela nie może mieć

cech zniesławienia.

7. Nauczyciel oceniany ma prawo wyboru i powołania specjalisty do komisji oceniającej jego pracę.

8. Nauczyciel ma prawo do obrony swoich praw, zadań i obowiązków oraz do sprostowania niesłusznej lub krzywdzącej go opinii.

 

D) Nauczyciel wobec nauk

1. Nauczyciel, bez względu na okoliczności, ma obowiązek głoszenia i bronienia

prawdy w nauce.

2. Nauczyciel ma obowiązek przekazywania uczniom swojej wiedzy zgodnie z prawdą naukową i z własnym sumieniem.

3. Nauczyciel powinien ujawniać i prostować wszelkie błędne informacje naukowe podawane do publicznej wiadomości.

4. Nauczyciel, korzystając z cudzych dzieł, opracowań i badań powinien być w zgodzie z prawem autorskim i dobrymi obyczajami obowiązującymi w pracy naukowej.

5. Nauczyciel winien przestrzegać zasady wolności w prowadzonych badaniach naukowych oraz w głoszeniu własnych poglądów. Badania naukowe, które naruszają zasady etyczne oraz godność i życie człowieka są niemoralne i niedopuszczalne.

6. Nauczyciel zapoznający się z najnowszymi osiągnięciami w nauce powinien odnosić się do nich z umiarem, krytycyzmem oraz odpowiedzialnością.

7. Nauczyciel powinien dzielić się zdobytym doświadczeniem i wiedzą z innymi nauczycielami.

8. Nauczyciel winien uczestniczyć w różnych formach dokształcania i doskonalenia.

9. Wskazane jest, aby nauczyciel rozpowszechniał swoje osiągnięcia poprzez różne formy publikacji, przy zachowaniu swych praw autorskich. Publikacje nauczycieli powinny być obiektywne, rzetelne, nacechowane troską o dobro nauki i człowieka.

 

E. Postępowanie w przypadku naruszenia Kodeksu Etyki

W przypadku naruszenia Kodeksu Etyki zgłoszenie może nastąpić w dwojaki sposób:

 

1. Ustne zgłoszenie problemu Dyrektorowi Zespołu, który przeprowadzi rozmowę z zainteresowanymi stronami i dojścia do wspólnego rozwiązania problemu. Dyrektor winien z zaistniałej sytuacji sporządzić notatkę służbową.

2 . Wypełnienie formularza dostępnego w sekretariacie Szkoły i złożenie go do Komisji

Etyki.

  • Rozmowa z Komisją Etyki w celu wyjaśnienia zajścia i dojścia do wspólnego rozwiązania.
  •  Próba rozwiązania konfliktu na drodze negocjacji z udziałem wszystkich zainteresowanych stron oraz członków Komisji Etyki.
  • W przypadku braku porozumienia odbywa się ponowna rozmowa z Komisją, z tym, że każda ze stron powołuje mediatorów spośród pracowników Szkoły.
  • Rozmowa może zakończyć się podpisaniem kontraktu między stronami konfliktu.
  •  W przypadku nierozstrzygnięcia sporu ostatecznym organem rozstrzygającym jest Dyrektor Szkoły.
  •  Gdy stroną konfliktu jest Dyrektor Szkoły, spór rozstrzyga organ nadzorujący.
  • Dyrektor Szkoły przekazuje w ciągu 7 dni uwagi Komisji Etyki osobom naruszającym zasady zawarte w Kodeksie, obligując osoby naruszające Kodeks Etyki do ich przestrzegania.

3. W przypadku drastycznych lub powtarzających się zdarzeń naruszających Kodeks Etyki, Dyrektor Zespołu wyciągnie konsekwencje dyscyplinarne, zgodnie z Kartą Nauczyciela, Kodeksem Pracy i Regulaminem Pracy obowiązującym w Zespole.

 

F. Tryb powoływania Komisji Etyki

1.  Komisję Etyki powołuje dyrektor Zespołu

2.  Kadencja Komisji trwa 1 rok szkolny

3. Przewodniczącego Komisji Etyki wyznacza Dyrektor spośród członków Komisji.

4. Członek Komisji Etyki podlega wyłączeniu, gdy postępowanie dotyczy jego lub bezpośredniego przełożonego.

5. Do zadań Komisji Etyki należy:

1) prowadzenie postępowania wyjaśniającego w przypadku powzięcia

informacji o naruszeniu norm etycznych przez pracowników Zespołu;

2) przedstawianie Dyrektorowi wniosków o zastosowanie sankcji dyscyplinujących wobec naruszających normy etyczne pracowników Zespołu w celu przywrócenia zachowania zgodnego z normami.

6. Komisja Etyki obraduje na posiedzeniach, z których sporządzany jest protokół.

7. Dla prawomocności obrad niezbędny jest udział wszystkich członków Komisji Etyki.

8 . Komisja rozstrzyga sprawy zwykłą większością głosów, a przy równej liczbie

głosów „za” i „przeciw” decyduje głos Przewodniczącego Komisji Etyki.

9. Komisja Etyki wszczyna postępowanie wyjaśniające w sytuacjach nie budzących

wątpliwości i możliwych do zweryfikowania informacji o naruszeniu norm etycznych

przez pracownika Zespołu.

10. Przed powzięciem decyzji o przedstawieniu Dyrektorowi wniosku o zastosowaniu

sankcji dyscyplinujących Komisja jest obowiązana umożliwić pracownikowi złożenie wyjaśnień.